ما از طرف موزه زمانی باید از نوکیا به شکل ویژهای تشکر کنیم. چرا؟ چون کمتر شرکتی این توانایی را دارد که یک سیستمعامل مدرن را، به این سرعت به موزهی زمانی تحویل دهد. نوکیا N9 گوشی هوشمندی بود که در سال ۲۰۱۱ و در حدفاصل خداحافظی نوکیا با سیمبین و سلام آن به ویندوزفون معرفی شد. از لحاظ ظاهری این گوشی زیبا شباهت بسیار زیادی به گوشیهای ویندوزی لومیا دارد که تولید آنها توسط نوکیا آغاز شد و توسط مایکروسافت ادامه پیدا کرد. ولی در زیر پوست این گوشی هوشمند، سیستمعاملی به نام «میگو» (MeeGo) قرار داشت که تصور میشد پلتفرمی انقلابی در صنعت گوشیهای هوشمند باشد.
ترکیب ویژگیهای خاص نوکیا N9 و رابط کاربری نوآورانهی سیستمعامل MeeGo این گوشی را از بسیاری جهات جلوتر از زمان خود قرار میداد. نوکیا N9 اولین گوشی هوشمندی بود که در پنل جلوی آن هیچ دکمهای اعم از فیزیکی یا لمسی قرار نداشت.
ویژگیهایی نظیر صفحهنمایش همیشه روشن با استفاده از تکنولوژی آمولد و باز کردن قفل گوشی با دو بار ضربه زدن (Double Tap to Wake) چیزهایی نبود که در آن زمان آشنا به نظر برسد. رابط کاربری نوکیا N9 تماما بر اساس فرمانهای حرکتی و لغزاندن انگشت روی صفحهنمایش (Swipe) طراحی شده بود.
اهمیت این موضوع تا حدی بود که نوکیا در معرفی و تبلیغات نوکیا N9 به جای اشاره به نام MeeGo بیشتر از طراحی مبتنی بر Swipe صحبت میکرد. پیشنهاد میکنیم پیش از خواندن ادامه مطلب ویدیوهای تبلیغاتی زیر را ببینید.
سیستمعامل MeeGo حاصل همکاری نوکیا و اینتل بود. رابط کاربری نسخهای از این سیستمعامل که با نام «هارماتن» (Harmattan) روی نوکیا N9 قرار داشت بر اساس اصول یک نظریهی روانشناختی به نام «نظریهی فعالیت» (Activity Theory) بنا نهاده شده بود.
هدف اصلی این نظریه این بود که به جای وادار کردن افراد به تغییر دادن شیوهی فعالیت خود بر اساس مدلهایی که تکنولوژی به آنها تحمیل میکند، مدلهایی تکنولوژیک طراحی شود که اساسا از نحوهی طبیعی تعامل افراد با محیط و انجام کارهای مختلف پشتیبانی کند. یعنی در واقع این رابط کاربری سیستم باشد که خود را با افراد تطابق میدهد.
واقعا جای تاسف است که نوکیا سرمایهگذاری روی سیستمعامل MeeGo را خیلی زود رها کرد و به سمت ویندوزفون رفت. در بدترین حالت آیندهی نوکیا با سیستمعامل MeeGo چیزی شبیه به همان شکستی میشد که در اثر همکاری با مایکروسافت تجربه کرد. ولی از سوی دیگر ممکن بود موفق شود با توسعه دادن پلتفرم خاص خود دوباره روزهای خوش گذشته را تکرار کند.
این که چرا نوکیا ناگهان تصمیم گرفت پروژههای دیگر را رها کند و با مایکروسافت قرارداد همکاری ببندد موضوع پیچیدهای است که تشریح آن نیاز به نگارش یک مقالهی نسبتا طولانی دارد. ولی خیلیها معتقد هستند که رفاقت «استفان الوپ» (Stephen Elop)، عضو سابق هیئت مدیرهی مایکروسافت و مدیر عامل وقت نوکیا، با «استیو بالمر» (Steve Ballmer)، مدیر عامل سابق مایکروسافت، در این زمینه تاثیر زیادی داشته است.